Αρχή της ευχαρίστησης, Αρχή της πραγματικότητας και αναβλητικότητα

Αρχή της ευχαρίστησης, Αρχή της πραγματικότητας και αναβλητικότητα

Η αρχή της ευχαρίστησης ή αρχή της ηδονής ή αρχή της απόλαυσης, είναι μια ψυχαναλυτική έννοια δημιουργημένη από τον Σίγκμουντ Φρόυντ. Η αρχή της ευχαρίστησης αναφέρει πως οι άνθρωποι αποζητούν να καλύψουν την ευχαρίστηση και την αποφυγή του πόνου προσπαθώντας να καλύψουν τις βιολογικές και ψυχολογικές ανάγκες τους. Το αντίθετο της αρχής της ευχαρίστησης είναι η αρχή της πραγματικότητας.

Το Εγώ του ατόμου ακολουθεί την αρχή της ευχαρίστησης στα πρώτα στάδια της ζωής του, ωστόσο καθώς κάποιος μεγαλώνει και ωριμάζει μαθαίνει να αντέχει τον πόνο και να αποφεύγει την απόλαυση εξαιτίας των κανόνων και εμποδίων της πραγματικότητας. Ο Σίγκμουντ Φρόυντ έλεγε πως «το εγώ όταν εκπαιδευτεί γίνεται λογικό, δεν κυριαρχείται πλέον από την αρχή της ευχαρίστησης, αλλά υπακούει την αρχή της πραγματικότητας, που επίσης στο βάθος αποζητά την απόκτηση ευχαρίστησης, αλλά ευχαρίστηση που την εξασφαλίζει λαμβάνοντας υπόψιν την πραγματικότητα, ακόμα και αν η ευχαρίστηση αναβάλλεται και λιγοστεύει».

Η αναβλητικότητα, σύμφωνα με τον Σίγκμουντ Φρόυντ, μπορεί να οφείλεται στην αρχή της ευχαρίστησης, κάποιος δηλαδή μπορεί να προτιμά την αποφυγή αρνητικών συναισθημάτων και να καθυστερεί τις εργασίες οι οποίες προκαλούν άγχος.

Η αναβλητικότητα μπορεί να οδηγήσει σε άγχος, μια αίσθηση ενοχής και κρίσης, σοβαρή απώλεια παραγωγικότητας, καθώς και κοινωνική αποδοκιμασία για την μη τήρηση ευθυνών ή δεσμεύσεων. Αυτά τα συναισθήματα συνδυαζόμενα μπορούν να προκαλέσουν περαιτέρω αναβλητικότητα. Αν και θεωρείται ως φυσιολογικό οι άνθρωποι να αναβάλουν σε κάποιο βαθμό, αυτό μεταλλάσεται σε πρόβλημα όταν δυσκολεύει την φυσιολογική λειτουργία. Η χρόνια αναβλητικότητα μπορεί να είναι σημάδι μιας υποβόσκουσας ψυχικής διαταραχής. Τέτοιου είδους αναβολείς μπορεί να δυσκολεύονται να ζητήσουν στήριξη λόγω του κοινωνικού στίγματος και της πεποίθησης ότι αποστροφή προς τα καθήκοντα προκαλείται από την τεμπελιά, χαμηλή δύναμη θέλησης ή χαμηλή φιλοδοξία.

Η αρχή της πραγματικότητας είναι η ικανότητα του εγκεφάλου να αξιολογεί την εξωτερική πραγματικότητα και να ενεργεί αναλόγως.Συνεπώς να μην ενεργεί βάσει της αρχής της ευχαρίστησης,

επιτρέποντας στο άτομο να αναβάλλει την άμεση απόλαυση.

Η αρχή της πραγματικότητας είναι η κυρίαρχη αρχή των ενεργειών που αναλαμβάνει το εγώ, έπειτα από την σταδιακή ανάπτυξή του από ένα «εγώ απόλαυσης» σε ένα «εγώ πραγματικότητας».Θα μπορούσε να αποδοθεί ως ο θρίαμβος της λογικής απέναντι στο πάθος, του μυαλού επί της καρδιάς ή του γνωστικού νου έναντι του συναισθηματικού.